«Καλλικράτης»: Το τελικό σχέδιο και οι πρώτες ενστάσεις

«Καλλικράτης»: Το τελικό σχέδιο και οι πρώτες ενστάσεις Κυριακή, 11 Απρίλιος 2010 17:04 * Η δικαίωση του Portnet.gr και κάποιες κραυγαλέες ανορθογραφίες Ενώ η κυβέρνηση της χώρας δίνει τον κρισιμότερο αγώνα στην μεταπολιτευτική της ιστορία για να σωθεί από την οικονομική καταστροφή, η παρουσίαση ενός πραγματικά μεταρρυθμιστικού νομοσχεδίου, έχει από κάθε άποψη ξεχωριστή σημασία. Ο «Καλλικράτης» είναι όντως η πρώτη σοβαρή μεταρρυθμιστική παρέμβαση της κυβέρνησης Παπανδρέου στην περισσότερο από έξι μήνες θητεία της. Φυσικά η ενασχόληση της με το οικονομικό αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει η ελληνική οικονομία μπορεί να αποτελεί μια σοβαρή δικαιολογία για τον μάλλον φτωχό αυτό απολογισμό, αλλά δεν είναι εκεί το ζήτημα.Η αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση που προωθεί το υπουργείο Εσωτερικών έχει πολλαπλό ενδιαφέρον. Το οποίο φυσικά δεν εξαντλείται στο γεγονός ότι ,όπως όλα δείχνουν ,οι πληροφορίες που εδώ και εβδομάδες έχει δημοσιεύσει το Portnet.gr, ανταποκρίνονται στο τελικό σχέδιο του υπό παρουσίαση «Καλλικράτη».Κατ' αρχήν ο περιορισμός των δήμων και των δημοτικών επιχειρήσεων «επενδύεται» στο γενικότερο κλίμα ανάγκης να μπει ένα νοικοκυριό στα οικονομικά και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η οποία - κακά τα ψέματα- έχει αναδειχθεί σε ένα σημαντικό εκτροφείο διαφθοράς και κατασπατάλησης του δημοσίου χρήματος. Από την άλλη πλευρά όμως, το «λουκέτο» σε δημοτικές επιχειρήσεις και η αναμενόμενη έξοδος στην ανεργία για περίπου 11.000 εργαζόμενους με συμβάσεις έργου σ' αυτές, αποτελεί ένα ξεχωριστό κοινωνικό πρόβλημα που ενδεχομένως λάβει εκρηκτικές διαστάσεις και οπωσδήποτε θα στοιχίσει πολιτικά στην κυβέρνηση Παπανδρέου- ιδιαίτερα στις σημερινές κοινωνικοοικονομικές συνθήκες.Ένα σοβαρό θεωρητικό πρόβλημαΠέρα από τα παραπάνω η δημιουργία αυτοδιοικητικών μονάδων με πληθυσμό που κατά μέσο όρο στην Ελλάδα ξεπερνά τις 20.000 κατοίκους συνιστά ένα σοβαρό θεωρητικό πρόβλημα. Υποτίθεται ότι ο θεσμός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όπως λέει και ο όρος, αντιστοιχεί σε μικρές τοπικές μονάδες διοίκησης. Σε δομές εξουσίας που προσεγγίζουν την άμεση . Σε κάθε περίπτωση δε αποτελούν την πλησιέστερη στο πολίτη και γι' αυτό πιο άμεσα ελεγχόμενη απ' αυτόν εξουσία. Το συστατικό αυτό στοιχείο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, εκείνο που συμπυκνωνόταν στην παρομιώδη φράση «τα παράπονα σου στον δήμαρχο», πλέον χάνεται. Συνακόλουθα, στις δημοτικές εκλογές οι ευρύτερες συγκλίσεις (τις οποίες βλέπαμε αρκετά συχνά ιδίως σε περιφερειακούς δήμους), θα αποτελούν πλέον σπάνιες εξαιρέσεις. Και ο κανόνας θα τείνει να ακολουθήσει το μοντέλο που συναντάμε κυρίως στις μεγάλες πόλεις όπου, ενώ όλοι μιλούν για προβλήματα τοπικά κάνουν αγώνες κομματικούς. Και η πολιτικές επιλογές εν τέλει υπερισχύουν των αναγκών των τοπικών κοινωνιών. Κοντολογίς θα οδηγηθούμε σε δημοτικές εκλογές (και επιλογές), όπου θα είναι τα κομματικά επιτελεία εκείνα που θα παίζουν όχι μόνο τον πρώτο, αλλ΄και τον πλέον κυρίαρχο λόγο.Και μια τοπική αντίφαση Είναι αναμενόμενο στο σχέδιο «Καλλικράτης» να εμφανιστούν τοπικιστικού χαρακτήρα αντιδράσεις. Πέρα απ' αυτές στον σχεδιασμό στην ευρύτερη περιφέρεια του μεγαλύτερου λιμανιού της χώρας μπορεί κανείς να ανιχνεύσει αντιφάσεις στην λογική του υπό κατάθεση νομοσχεδίου, που ξεπερνούν αυτές τις τοπικιστικές ενστάσεις.Ενώ λοιπόν προωθούνται ευρύτερες αυτοδιοικητικές μονάδες, εδώ ο νομοθέτης φαίνεται να διστάζει. Σ' ολόκληρη την Α' Πειραιά προωθείται μόνο η συνένωση Τροιζήνας- Μεθάνων (κι ενδεχομένως Πόρου). Και στην Β' Πειραιά μόνο η ένωση Ρέντη - Νίκαιας και Δραπετσώνας - Κερατσινίου.Δειλά βήματα. Κυρίως δε κινήσεις που δεν αμφισβητούν σ' αυτήν την φάση τον απολύτως τεχνητό διαχωρισμό σε Α' Και Β' Πειραιά. (Ακόμη κι αν προχωρήσει ο νέος εκλογικό χάρτης στη βάση των μονοεδρικών ή διεδρικών περιφερειών και των νέων δήμων, πάλι ο διαχωρισμός αυτός θα υφίσταται). Ειδικά για την περιοχή του λιμανιού θα μπορούσε κανείς να κάνει λόγο για μια κραυγαλέα αντίφαση στην όλη λογική. Αφού γίνεται δεκτή η λογική της συνένωσης και της δημιουργίας νέων μεγάλων αυτοδιοικητικών μονάδων, πως κατακερματίζεται το λιμενικό μέτωπο; Αποτελεί ή όχι βασικό οικονομικό, κοινωνικό και ιστορικό στοιχείο της πειραικής ταυτότητας το λιμάνι της πόλης; Στην αναμφίβολα θετικά απάντηση στο θεωρητικό αυτό ερώτημα η άρνηση των σχεδιαστών να προχωρήσουν στην δημιουργία ενός μητροπολιτκού παραλιμένιου πειραικού δήμου αποτελεί ανορθογραφία.Ο Πειραιάς και η Δραπετσώνα δεν μπορεί να είναι ξεχωριστοί δήμοι. Θα ήταν σαν να λέγαμε ότι έγινε για κάποιους λόγους κάποια στιγμή αυτόνομος δήμος το Χατζηκυριάκειο και τώρα ένα νομσχέδιο που έρχεται με μια λογική να διορθώσει τέτοια λάθη και να εκσυγχρονίσει τις σχετικές δομές, αρνείται την επανένωση τους. Κι ακόμη οι δραστηριότητες του εμπορικού λιμανιού, απόλυτα συνδεδεμένες με την οικονομία της πόλης εκτείνονται, φυσικά μέχρι το Ικόνιο και το Πέραμα, για να μην πούμε την και την Σαλαμίνα. Με ποια λογική η Δραπετσώνα ενώνεται με το Κερατσίνι και το Πέραμα μένει αυτόνομο;Είναι μόνο οι λογικές της πολιτικής - κομματικής κεφαλαιοποίησης από την νέα αρχιτεκτονική , η άντληση κοινοβουλευτικής υπεραξίας από τις μεθεπόμενες βουλευτικές εκλογές μόνο εκείνες που μπορούν να δικαιολογήσουν (ή καλύτερα να αξηγήσουν) τέτοιες ανορθογραφίες. Οι οποίες εν τέλει προδίδουν τις ενδεχόμενες καλές και εκσυγχρονιστικές προθέσεις των σχεδιαστών της μεταρρύθμισης, αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα τις ωφελιμιστικές σκέψεις που επικράτησαν. Και οι οποίες τελικά αδικούν ένα τόσο σημαντικό μεταρρυθμιστικό σχέδιο.Portnet.gr